14 aug Ken jij je buren?
Buren en buurten.
“De ‘eenzaamheidsepidemie’ treft jongeren veel meer dan ouderen”. Deze krantenkop trok onze aandacht in De Morgen. Verrassend of toch eerder herkenbaar? We zijn constant online bereikbaar voor elkaar, maar toch missen we persoonlijke en oprechte contacten met onze buren. Kinderen en jongeren lijken begeesterd door hun gsm. Ongemerkt verliezen zij zo een warme band met hun naaste omgeving. Ook ouderen en alleenstaanden vinden moeilijker aansluiting met hun buren. Is eenzaamheid de keerzijde van onze technologische vooruitgang?
Vroeger wist je wie je buren waren. Ze gaven je planten water wanneer je op vakantie was, pasten op de kinderen als die van school kwamen of hielden een oogje in het zeil. Er was contact tussen de buurtbewoners ongeacht hun leeftijd en achtergrond. Tegenwoordig maken we weinig tot geen tijd vrij om dit contact te onderhouden. Daardoor verliezen kinderen, jongeren, gepensioneerden, maar ook andere leeftijdsgroepen een belangrijk deel van hun sociaal leven.
Wat kunnen we doen om dit maatschappelijk probleem te verhelpen?
In grootsteden starten organisaties en verenigingen initiatieven om het sociaal contact terug leven in te blazen. Verschillende projecten, zoals cohousing en autodelen, bevorderen persoonlijk contact en wederzijds respect. Met nieuwe woonvormen en kleine ingrepen om de openbare ruimte beter te benutten, kunnen we onze samen-leving helpen! Heel wat gemeenten richten “volkstuinen” in voor het telen van groenten voor eigen gebruik, maar dan op een gedeelde locatie. In Gedinne plaatst men bijvoorbeeld grote plantenbakken op stoepen en bermen waarin de buurt verschillende gewassen kan telen en oogsten. Iets gelijkaardigs bestaat in Zonhoven, waar gelijkgestemden zonder eigen tuin groenten in ‘Volkstuin De Hoev‘ biologisch kweken. Andere gemeenten schenken subsidies voor het organiseren van een buurtfeest. Het zijn allemaal fijne gelegenheden om elkaar te ontmoeten en met je buren bij te praten.
Op kleine schaal kan de aanleg van een voortuin beter en frequenter contact met de buren stimuleren. In steden kunnen kleine voortuintjes gecreëerd worden met bloempotten. Naast het opvrolijken van het straatbeeld verhogen ze de kans dat je jouw buurman kan strikken voor een babbeltje.
Waarom is sociaal buurtcontact belangrijk?
Sociaal contact zorgt ervoor dat je je vaker maatschappelijk engageert en samen probeert een betere woonomgeving te creëren voor jezelf, je gezin, (klein)kinderen,… . Buren merken vlugger op wanneer iets niet pluis is. Regelmatig contact verhindert dat men zich eenzaam en alleen voelt. Je voelt je verbonden, je maakt deel uit van eenzelfde gemeenschap. Eenzaamheid daarentegen leidt dikwijls tot depressie en brengt werkloosheid, fysieke en mentale klachten met zich mee.
Concrete voorbeelden:
Bij Do Modus dragen we ons steentje bij. We werken steeds aan een gepaste verhouding tussen bebouwde en open ruimte. We onderzoeken waaraan de doelgroep en de omgeving behoefte heeft en kleuren de open ruimte vervolgens hiernaar in. Bij een kleinschalig groepswoningsproject opteerden we zo voor een gemeenschappelijke groene buitenruimte naast de private tuintjes. Auto’s worden uit deze zone geweerd. Elke appartement heeft uitzicht en toegang tot dit stukje tuin, dat tevens een groene buffer naar de achterliggende verkaveling vormt. De bewoners kunnen dus volop genieten van hun terras en tuin zonder gebrek aan privacy.
In het project Grote Heide was er nood was aan een ontmoetingsplek tussen verschillende groepen. We creëerden een kader voor een aangename, veilige en uitnodigde woonomgeving door verschillende woontypologieën onderling goed te verdelen en harmonisch aaneen te schakelen. De grens tussen publieke en private ruimte is er duidelijk, maar complexer gemaakt. Tussen het openbare gebied en de wooneenheden wordt een overgangszone ingebouwd. Deze schakering van (semi)publiek naar privaat vormt een interessant kader voor het wonen en het sociale leven. Met dit concept ondersteunen we de toevallige contacten tussen bewoners onderling en met de omgeving. Deze wisselwerking garandeert de leefbaarheid van de gebouwde ruimte. De gemeenschappelijke voorzieningen zijn functioneel, maar fungeren ook als ontmoetingsplek. Alle bewoners hebben zicht op een mooie plek en het leven er rondom.
Hulp van hogerop en van jou?
We beseffen dat veel Belgen hiervoor nog warm gemaakt moeten worden. Maar met de groei van groepswoningbouw en appartementen kan de overheid op dit vlak een belangrijke rol spelen. Het voorzien van subsidies voor opdrachtgevers en projectontwikkelaars zorgt er misschien voor dat stappen in deze richting vlugger gezet worden. Maar ook elke inwoner kan zo’n kiem planten. Het vraagt kostbare tijd om je contacten te onderhouden, maar iedereen krijgt er ook zoveel voor terug.
Hoe goed ken jij je buren? En hoe goed ken je ons?
Voor een nadere kennismaking mag je ons steeds contacteren. De koffie zal klaarstaan!